Czym właściwie są narkotyki?
Narkotykiem według współczesnej definicjji, nazywane są substacje psychoatywne, które wpływają na ośrodkowy układ nerwowy. Słowem narotyk, określane są także substancje, które wywołują stan uzależniania, podczas ich przewlekłego stosowania (np. opioidy takie jak morfina lub heroina). Inną definicją narotyków jest ta, która określa narkotyki jako substancje o działaniu psychotropowym nielegalne, zabronione przez przepisy prawne danego kraju. W zależności od kraju, nie wszystkie substacje wpływające na ośrodkowy układ nerwowy i wywołujące uzależnienie są nazywane narkotykami. W Polsce nikotyna i alkohol – jedne z najpopularniejszych używek wcale nie należą do narkotyków – mimo że każdy wie, że są to środki silnie uzależniające o działaniu psychoaktywnym. To samo dotyczy kofeiny – powszechnej substancji występującej w kawie czy też mocnej herbacie.
Narkotyki twarde i miękkie
Jednym z najczęściej stosowanych podziałów, różnicujących w jakiś sposób narkotyki jest ich podział na miękkie oraz twarde. Kryterium podziału nie jest ściśle ustalone i nie ma konkretnych wytycznych, które ułatwiłyby solidną systematykę narkotyków.
- Narkotyki miękkie – do tej grupy zalicza się środki, które nie wywołują w ogóle uzależnienia, bądź uzależniają jedynie w niwielkim stopniu. Wywoływanie silnego uzależnienia, szczególnie w sferze fizycznej, co więże się z występowaniem charakterystycznych objawów abstynencji i odstawienia przypisuje się narkotykom twardym, miękkie powinny być pozbawione tego efektu. Kryterium branym pod uwagę przy klasyfikacji narkotyków na miękkie i twarde, jest też ich wpływ na ogólny stan zdrowia, tzn. szacuje się jak na organizm ludzki wpływa przewlekłe przyjmowanie danej substancji psychoaktywnej. Zaproponowany podział na narkotyki twarde oraz miękkie ma istotne znaczenie prawne w niektórych krajach – np. w Holandii używane narkotyków określanych jako miękkie jest w pełni legalne w przeciwieństwie do narkotyków twardych. Przykłady miękkich narkotyków: marihuana, ecstasy (MDMA), grzyby halucynogenne oraz LSD.
Marihuana – zwolennicy i obrońcy tej używki twierdzą, że narkotyk ten nie powoduje uzależnienia i można sięgać po nią okazjonalnie np. podczas imprezy i nie więże się to z późniejszym uzależnieniem. Naukowcy alarmują jednak, że przewlekłe stosowanie marihuany, może znacznie osłabiać zdolności koncentracji oraz wpływać negatywnie na procesy myślowe – szczególnie u osób młodych w okresie dojrzewania i rozwoju struktur organizmu. Z drugiej strony naukowcy wykazują też pozytywny wpływ tej używki na zdrowie: marihuana w dawkach terapeutycznych, zalecana jest m.in. w terapii silnego bólu – np. w przebiegu chorób nowotworowych, wspomagająco w terapii i łagodzenu objawów chorób neurodegeneracyjnych oraz w leczeniu padaczek lekoopornych u dzieci
Ecstasy – narkotyk stosowany głównie na imprezach przez młodych ludzi, powoduje intensyfikację doznwanych wrażeń słuchowych oraz wzrokowych, nie uzależnia psychicznie, chociaż zdarzyły się przypadki, że podczas przjmowania tego narkotyku częściej niż raz na kilka tygoni – powodował uzależnienie
Grzyby halucynogenne – są to grzyby psylocybinowe, powodują zmianę aktualnych myśli i nastroju, zaburzają percepcję, mają niewielki wpływ na procesy pamięciowe i rzadko powodują prawdziwe halucynacje. Za efekt narkotyczny odpowiada substancja zwana psylocybiną, od której też pochodzi nazwa grzybów. Po ich spożyciu następuje wyraźniejsze widzenie barw i intensywniejsze uczucie dochodzących z otoczenia dźwięków
LSD – Dietyloamid kwasu D-lizergowego – powoduje wzmocnienie percepcji różnych zmysłów, takich jak słuch, węch, wzrok. Zaburza poczucie czasu. Doznania po żażyciu tej substancji opisywane są jako mistyczne, powodujące “zdjednoczenie z otaczającym wszechświatem i odczuwanie obecności bóstw”.
- Narkotytyki twade – wywołują niekorzystne efekty zdrowotne – zarówno jeśli chodzi o zdrowie psychicze oraz fizyczne, powodują skrajne wyniszczenie organizmu, jeżeli są przyjmowane przewlekle, wpływają także destrukcyjnie na pozycję w społeczeństwie – często są przyczyną utraty pracy oraz bezdomności, mają silny potencjał uzależniający. Do popularnych narkotyków twardych można zaliczyć: opioidy (w tym morfinę, heroinę, kodeinę i opium – uważane za narkotyki najsilniej uzależniające, już jedna dawka może wywołać silne uzależnienie psychiczne), kokainę, amfetaminę.
Opioidy – są związkami, które oddziaływują na receptory opioidowe, zlokalizowane w środkowym układzie nerwowym. Powszechnie wykorzystywane są w lecznictwie, jako skuteczne środki uśmierzające ból w chorobach przewlekłych (jak różnego rodaju nowotwory). Duży potencjał uzależniający, zarówno fizyczny jak i psychiczny.
Kokaina – silne działanie pobudzające, zwiększa pewność siebie i dowatrościowuje, co może sprzyjać powstawaniu niebezpiecznych zachowań – w tym agresywnych. Groźny jest efekt odstawienia kokainy – powoduje silne depresje oraz myśli samobójcze, często kończące się targnięciem na własne życie.
Amfetamina – bardzo silnie uzależnia – przede wszystkim psychicznie. Działa stymulująco, zwiększa ciśnienie tętnicze krwi oraz hamuje apetyt. Regularnie przyjmowana, szybko prowadzi do skrajnego wykończenia organizmu.
Skutki uboczne przyjmowania narkotyków
Niebezpieczeństwem poczas przyjmowania narkotyków jest wystąpienie uzależniania – czy to fizycznego, czy też psychicznego, co dotyczy twardych narkotyków. Silne uzależnienie daje poczucia swego rodzaju przymusu przyjmowania substancji psychoaktywnej, co może prowadzić do skarajnych, agresywnych zachowań – jak rozboje i kradzieże, aby tylko zdobyć narkotyk lub pieniądze na jego zakupienie. Niebezpieczeństwo związane z przyjmowaniem narkotyków wiąże się także w przenoszeniem różengo rodzaju chorób podczas ich aplikacji drogą dożylną – mowa tu o poważnych schorzeniach jak zakażenie wiruserm HiV i późniejsze konsekwencje spowodowane wystąpieniem zespołu AIDS czy też WZW typu C. Do zakażenia tymi chorobami dochodzi w wyniku słabych wrunków samitarnych w których znajdują się osoby przyjmujące narkotyki – używaja wspólnych igieł co powoduje szerzenie tych chorób w społeczeństwie.
Często zapominanymi, ale równie ważnymi skutkami ubocznymi przyjmowania narkotyków są skutki społeczne. Osoby przyjmujące narkotyki trafiają na marginses społeczny i zostają osobami bezdomnymi. Z przeszłością narkotykową ciężo jest wrócić do normalnego życia, bo piętno narkomana, które zostaje nadane przez społeczeństwo ciągnie się nie raz latami. W związku z tym wiele takich osób kończy na ulicy, a w gorszych przypadkach w więzieniu, gdyż narkotyki często wzbudzją agresję, prowadząc do skrajnych zachowań, jak kradzieże, bójki i rozboje. Wele osób przyjmujących narkotyki kończy tą przygodę śmiercią, czy to z powodu przedawkowania, czy też popełniając samobójstwo w wyniku halucynacji i zaburzenia realnego postrzegania świata po narkotykach. Narkotyki to bardzo niebezpieczne substancje i warto przemyśleć jakie skutki może nieść za sobą ich przyjmowanie.
