Amfetamina – potocznie zwana jest „speedem”.
Silnie pobudza, dodaje energii. Działanie takie utrzymuje się kilka godzin po jej zażyciu. Niestety, szybko i silnie uzależnia psychicznie. Ma działanie neurotoksyczne, któremu organizm sam nie jest w stanie się przeciwstawić.
Amfetamina została odkryta w 1887 r. To stymulant z grupy fenyloetyloamin. Trudno jest jednoznacznie określić czym jest amfetamina, bo możemy wyróżnić wiele jej odmian. Jedna z bardziej znanych to metamfetamina. Początkowo amfetamina wykorzystywana była do leczenia obrzęku nosa i zaburzeń depresyjnych. Obecnie znalazła zastosowanie jako środek dopingujący, oraz związek euforyzujący m. in. o działaniu afrodyzjaku.
Czym jest amfetamina?
Amfetamina to syntetyczny środek, który działa silnie pobudzająco. W zależności od przyjętej dawki działa kilka godzin. Podstawowe objawy jej zażycia to brak apetytu, brak potrzeby snu. Przyjmowana w małych dawkach daje efekt koncentracji, który z czasem jednak przechodzi w odwrotność.
Amfetamina jest pochodną fenylopropylanu. Podobna do niej pod względem składu jest metamfetamina – różni się ona obecnością grupy N-metylowej. Ma też znacznie silniejsze działanie na ośrodkowy układ nerwowy. Wywołany efekt euforii jest podobny do tego po kokainie; utrzymuje się on jednak znacznie dłużej.
Ten narkotyk sprzedawany jest w formie bezzapachowego proszku, białych tabletek bądź przezroczystych kryształków, które służą do palenia. Ma gorzko-cierpki smak. Kolor może się różnić w zależności od zanieczyszczeń jego składników oraz czasu i sposobu przechowywania – od białego po ceglastoczerwony. Jeśli ma żółtawy kolor i zapach jajek oznacza to, że jest silnie zanieczyszczony.
Najpopularniejszy sposób jej zażywania to wciąganie do nosa. Działa również podana drogą pokarmową, na przykład rozpuszczona w napojach. Najmocniejsze działanie zaobserwowano jednak przy podaniu dożylnym. W ciągu kilku sekund można poczuć tzw. kop, którego nie da się uzyskać stosując ją w inny sposób.
Jak działa?
Zażycie amfetaminy daje natychmiastowy efekt. Wraz ze zwiększeniem dawki utrzymuje się on dłużej, ale zawsze jest to co najmniej kilka godzin. Symptomy świadczące o jej zażyciu, które możemy z łatwością zaobserwować to:
– nagły przypływ energii przechodzący w silne pobudzenie
– niekontrolowana euforia, optymizm
– brak krytycyzmu
– brak apetytu, czasami występuje jadłowstręt
– brak potrzeby snu utrzymujący się bardzo długo
– rozszerzone źrenice
– przyspieszona akcja serca, przyspieszony oddech, a co za tym idzie wzrost ciśnienia tętniczego
– suchość w ustach
– zwiększone wydalanie moczu.
U osoby pod wpływem amfetaminy pojawia się pobudzenie psychoruchowe, nadmierna gadatliwość, optymizm, radość. Osoba taka z łatwością przechodzi jednak do skrajnych emocji – czuje nieuzasadniony strach, doświadcza paranoicznych, gwałtownych i agresywnych zachowań. Charakteryzuje się też brakiem krytycyzmu.
Uzależnienie od tego narkotyku następuje bardzo szybko. Co należy podkreślić: fizyczne nie występuje lub jest bardzo słabe, występujące wyłącznie w fazie odstawienia. Jego objawami są między innymi zawroty głowy czy duszności. Silnie natomiast działa na psychikę. Zniewala mocno i skutecznie.
Wyniszczające skutki długotrwałego zażywania amfetaminy
Powszechnie panuje opinia, że amfetamina działa na koncentrację, a więc wspomaga proces uczenia. Początkowo tak jest. Jednak zażywana regularnie znacznie obniża zdolność intelektualną. Po pewnym czasie wykonanie pod jej wpływem złożonych, analitycznych zadań jest niemożliwe. Problemem stają się też proste czynności.
Szybko prowadzi do ogólnego wyniszczenia organizmu. Uzależniony zaczyna odczuwać skutki braku snu, braki łaknienia, długotrwałą nadaktywność. Waga ciała gwałtownie spada. Złe samopoczucie jest normalnością. Organizm doprowadzony jest do stanu utraty możliwości odczuwania przyjemności. Aby ją odczuć potrzebuje wspomagacza. Jednym z symptomów utraty odczuwania przyjemności są problemów w potencją. Popęd seksualny po zażyciu narkotyku wzmaga się, jednak organizm nie potrafi osiągnąć szczytu. Uzależniony od amfetaminy traci nawet zdolność wyrażania emocji.
Ostatnią fazą długotrwałego zażywania tego śmiertelnego środka (ale też często występującą po przyjęciu dużej dawki) są psychozy o charakterze majaczeniowo-urojeniowym. Najczęściej występujące objawy to halucynacje i urojenia. Zaczowanie podczas omamów wzrokowych i słuchowych często przypominają schizofrenię.
Zniewolona psychika
Amfetamina silnie działa na mózg. Euforia po jej zażyciu szybko staje się stanem porządanym przez organizm. Jej efekt porównywalny jest do tego, który powoduje kokaina, jednak ta jest łagodniejsza. Przyjmuje się, że ludzki organizm (oczywiście w zależności od metabolizmu) w ciągu 30 minut jest w stanie rozłożyć śmiertelną dawkę kokainy. Niestety, z amfetaminą wątroba nie jest w stanie tego zrobić.
Po odstawieniu natomiast występuje efekt obniżonego samopoczucia i spadku sił, wzmocnione dolegliwościami psychicznymi. Mogą wystąpić przygnębienie, wewnętrzny niepokój, spowolnienie działania a nawet myśli samobójcze. To powoduje chęć do sięgnięcia po narkotyk po raz kolejny. Typowo fizyczne dolegliwości to senność bóle głowy, mięśni, wzmożony apetyt. Pojawiają się one powoli i jeszcze wolniej ustępują – tak jak wydalanie narkotyku z organizmu. Zdolność metaboliczna organizmu w stosunku do amfetaminy jest bardzo mała.
Przedawkowanie amfetaminy to przeważnie objawy sercowe: tachykardia, bólów w klatce piersiowej, nadciśnienie tętniczego i ryzyko zapaści. Może też dojść do uszkodzeń naczyń mózgowych a w efekcie do udaru mózgu.
Jak pomóc osobie uzależnionej?
Psychologowie radzą, aby pierwszym krokiem w pomocy osobie uzależnionej była po prostu zwykła rozmowa. Powinna odbyć się na spokojnie, bez pośpiechu. Należy wytłumaczyć osobie uzależnionej swój punkt widzenia oraz odnieść się do zdrowia i obowiązującego prawa. Pamiętaj, że druga strona również musi mieć możliwość wyrażenia swojego zdania! To ważne, abyś zobaczył na ile poważny jest problem i jakiej pomocy szukać.
Pierwszym kontaktem w uzyskaniu pomocy jest poradnia leczenia uzależnień. To w tej placówce można uzyskać pomoc dotyczącą leczenia osoby uzależnionej. Pamiętaj, że możesz skorzystać z każdej placówki na terenie kraju – bez względu na to gdzie mieszkasz, czy jesteś zameldowany. Dobrowolne leczenie jest bezpłatne – zarówno dla osób ubezpieczonych i nieubezpieczonych.
Odwyk najczęściej rozpoczyna się od detoksykacji, czyli leczenia farmakologicznego. Ma ono na celu złagodzenie skutków odstawienia, a w dłuższej perspektywie usunięcie uzależnienia od narkotyków. Czas trwania detoksykacji to około dwóch tygodni. Odbywa się wyłącznie w warunkach szpitalnych. Pamiętaj, że nie jest to odwyk, a jedynie wstęp do niego.
Kolejny etap to psychoterapia. A ta odbywa się w poradni albo w ośrodku stacjonarnym. Proces ten jest długotrwały – trwa od 3 do 24 miesięcy. Po jego zakończeniu nadal można uczestniczyć w grupach wsparcia.
Dobrym pomysłem na początek są też dostępne telefony zaufania. Na pewno uzyskasz tam pomoc i podpowiedzi, jak wygrać tę strazzną walkę.
